ZARZĄDZENIE NR 3/2024
Dyrektora Szkoły Podstawowej w Pokrzywiance
z dnia 31 stycznia 2024 r.
w sprawie: wprowadzenia Standardów i Procedur Ochrony Małoletnich
w Szkole Podstawowej w Pokrzywiance
Na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe
( t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 900 ze zm.) w zw. z art. 22b ust. 1 i art. 22c ustawy z dnia 13 maja 
2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 
r., poz. 1304 ze zm.) zarządzam, co następuje: 
§ 1
Wprowadza się do stosowania Standardy i Procedury Ochrony Małoletnich w Szkole
Podstawowej w Pokrzywiance stanowiący załącznik nr 1 do zarządzenia.
§ 2
1. Standardy i Procedury Ochrony Małoletnich obowiązuje wszystkich pracowników.
2. Podanie do wiadomości i stosowania następuje poprzez udostępnienie treści niniejszego 
zarządzenia w miejscu wskazanym przez Dyrektora.
3. Zobowiązuje się pracowników Szkoły Podstawowej w Pokrzywiance do zapoznania się
oraz do przestrzegania przepisów zawartych w dokumencie, o których mowa w § 1.
§ 3
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 15 lutego 2024 roku.

Załącznik Nr 1
Standardy i Procedury Ochrony Małoletnich 
w Szkole Podstawowej w Pokrzywiance
Pokrzywianka 2024 r. 
PODSTAWA PRAWNA
1. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej z dn. 9 marca 2023 r.
2. Ustawa z dnia 28 lipca 2023r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz
niektórych innych ustaw.
3. Rozporządzanie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023r. w sprawie procedury
„Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. z 2023 r. poz. 1870). –
obowiązuje od dnia 28 września 2023 r.
4. Ustawa z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle
seksualnym i ochronie małoletnich.
PREAMBUŁA
Największą karą, jaką może wymierzyć dorosły swojemu dziecku jest 
obojętność wobec niego, kiedy jest nieszczęśliwe.
Świadomi, jak ważne jest wspieranie dziecka w trudnych dla niego 
chwilach, w niebezpieczeństwie i niepewności deklarujemy, 
że żaden pracownik naszej szkoły nie pozostanie obojętny na jego krzywdę.
Działając na podstawie art. 22b ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom
przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich Dyrektor Szkoły Podstawowej 
w Pokrzywiance z dniem 1 luty 2024 roku wprowadza do stosowania „Standardy Ochrony 
Małoletnich” (zwane dalej „Standardami”), których naczelnym celem jest zapewnienie 
bezpieczeństwa małoletnim uczniom, dbałość o ich dobro, uwzględnianie ich potrzeb 
i podejmowanie działań w ich jak najlepszym interesie.

Standard 1 – Szkoła/ placówka opracowała, przyjęła i wdrożyła do realizacji Standardy
Ochrony Małoletnich, które określają:
 a) Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu.
 b) Procedury reagowania na krzywdzenie.
 c) Zadania pracowników szkoły. Procedury i osoby odpowiedzialne za przyjęcie
zgłoszenia, dokumentowanie i dalsze działania pomocowe.
 d) Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
 e) Zasady bezpiecznych relacji personel – małoletni, w tym zachowania niedozwolone.
 f) Zasady bezpiecznych relacji małoletni – małoletni, w tym zachowania
niedozwolone.
 g) Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu.
 h) Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w Internecie,
w tym ochrony wizerunku i danych osobowych.
 i) Zasady upowszechniania i ewaluacji Standardów.
Standard 2 – Szkoła/ placówka stosuje zasady bezpiecznej rekrutacji personelu, regularnie
szkoli personel ze Standardów.
Standard 3 – Szkoła/ placówka wdrożyła i stosuje procedury interwencyjne, które znane są
i udostępnione całemu personelowi. Każdy pracownik wie komu należy zgłosić informację
o krzywdzeniu małoletniego i kto jest odpowiedzialny za działania interwencyjne. 
Każdemu pracownikowi szkoły udostępnione są dane kontaktowe do lokalnych instytucji
odpowiedzialnych za przeciwdziałanie i interwencję w przypadku krzywdzenia małoletnich.
Standard 4 – Szkoła/ placówka co najmniej raz na 2 lata monitoruje i w razie konieczności
ewaluuje zapisy Standardów, konsultując się z personelem, uczniami i rodzicami oraz
aktualizując.

WSTĘP
Definicja zachowania agresywnego i przemocowego
W psychologii agresja oznacza „działanie skierowane przeciwko osobom lub przedmiotom,
wywołującym u jednostki niezadowolenie lub gniew”. Agresja może występować w postaci
fizycznej lub słownej, może przejawiać się w formie bezpośredniej – skierowanej na osobę 
lub rzecz wywołującą uczucie wrogości i w formie przemieszczonej – skierowanej na obiekt
zastępczy. Pojęć agresja i przemoc niejednokrotnie używa się zamiennie. 
Definicje przemocy zawierają trzy podstawowe kryteria: rodzaj zachowania, intencje i skutki.
Przemocą domową jest jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie,
wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa 
lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
 • narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
 • naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
 • powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby 
cierpienie lub krzywdę,
 • ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub
możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej – przemoc
ekonomiczna,
 • istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia,
poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji
elektronicznej – cyberprzemoc.
Procedura „Niebieskie Karty” nakłada na szkołę określone zadania w przypadku
uzasadnionego podejrzenia o stosowanie wobec ucznia przemocy domowej, jeżeli np. uczeń:
 • Ma ślady przemocy fizycznej – ślady uderzeń, oparzeń, siniaki, rany, często zdarzające
się opuchlizny, złamania, zwichnięcia itd.
 • Ma ślady przemocy psychicznej – moczenie, nadmierna potliwość, bóle, zaburzenia
mowy związane z napięciem nerwowym itd.
 • Przejawia trudności w nawiązywaniu kontaktu, ma niską samoocenę, wycofanie,
lęki, depresję, płaczliwość, zachowania destrukcyjne, agresję, apatię, nieufność,
uzależnianie się od innych, zastraszenie, unikanie rozmów itd.,
 • Ma brudny strój, nieodpowiedni do pory roku, rozwój, wzrost i wagę nieadekwatne 
do wieku, nie korzysta z pomocy lekarza mimo przewlekłej choroby itd.

Rozdział I
Postanowienia ogólne
1. Celem Standardów Ochrony Małoletnich jest:
 a) zwrócenie uwagi personelu szkoły, rodziców i podmiotów współpracujących 
na konieczność podejmowania wzmożonych działań na rzecz ochrony małoletnich uczniów
przed krzywdzeniem;
 b) określenie zakresu obowiązków przedstawicieli szkoły w działaniach podejmowanych
na rzecz ochrony uczniów przed krzywdzeniem;
 c) wypracowanie adekwatnej procedury do wykorzystania podczas interwencji 
w przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletnich;
 d) wprowadzenie wzmożonej działalności profilaktyczno – wychowawczej w zakresie
zapewnienia ochrony uczniów przed przemocą.
2. Personel szkoły w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka
krzywdzenia dziecka, monitoruje sytuację i dobrostan dziecka oraz stosuje zasady określone
w Standardach.
3. Niedopuszczalne jest stosowanie przez personel wobec dziecka jakiejkolwiek formy
przemocy.
4. Ze Standardami zapoznawany jest cały personel placówki, a także uczniowie i ich rodzice,
zgodnie z procedurami określonymi w treści Standardów.
5. Dyrektor szkoły wyznacza pedagoga szkolnego jako osobę odpowiedzialną 
za monitorowanie realizacji Standardów, reagowanie na sygnały ich naruszenia, ewaluowanie
i modyfikowanie zapisów Standardów i prowadzenie rejestru interwencji i zgłoszeń.
6. Za monitoring bezpieczeństwa urządzeń teleinformatycznych z dostępem do Internetu,
Dyrektor czyni odpowiedzialnym nauczyciela informatyki.

Rozdział II
Sposób dokumentowania wypełniania obowiązku kontroli pracowników 
przed dopuszczeniem do pracy z małoletnimi w zakresie spełniania 
przez nich warunków niekaralności za przestępstwa 
przeciwko wolności seksualnej i obyczajności.
1. Standardem jest rekrutacja pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych odbywająca
się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji, a pracodawca dąży do jak najlepszej
weryfikacji kwalifikacji kandydata, w tym stosunek do wartości podzielanych przez
placówkę, takich jak ochrona praw dzieci i szacunek do ich godności.
2. Szkoła dba, aby osoby w niej zatrudnione – zarówno pracownicy pedagogiczni, jak 
i niepedagogiczni, w tym osoby pracujące na podstawie umowy- zlecenia oraz wolontariusze, 
stażyści i praktykanci, posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi oraz 
nie stanowiła dla nich zagrożenia.
3. W każdym przypadku szkoła musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę przez
nią zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia, tj, imię (imiona) i nazwisko, datę
urodzenia oraz dane kontaktowe osoby zatrudnianej.
4. Zgodnie z art. 21 Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępstwami na tle 
seksualnym osoba zatrudniająca przed zawarciem umowy sprawdza kandydata w Rejestrze 
Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym1 (rejestr z dostępem ograniczonym) oraz 
w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania 
przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec 
małoletniego poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze (dostęp: 
rps.ms.gov.pl, po założeniu profilu placówki). Sprawdzenie w rejestrze sprawców 
dokumentuje się wydrukiem informacji zwrotnej wygenerowanej z Rejestru, a figurowanie w 
Rejestrze wyklucza możliwość zatrudnienia kandydata.
5. Pracodawca jest zobowiązany do domagania się od osoby zatrudnianej lub od innej osoby
(wolontariusza, praktykanta i in.) przed dopuszczeniem do wykonywania czynności 
z małoletnimi w szkole/ placówce, zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego2 
o niekaralności w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu 
karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego 3 oraz w Ustawie o przeciwdziałaniu
narkomanii.
6. Kandydat/kandydatka składa oświadczenia o posiadaniu przez niego/nią pełnej zdolności 
do czynności prawnych i korzystaniu z praw publicznych; o niekaralności oraz o toczących 
się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych zgodnie ze wzorem
z załącznika nr 1.

7. Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie przedkłada pracodawcy:
 a) informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności
zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru 
karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów;
 b) pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania
w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa.
 c) jeżeli mieszkała w innych państwach w ciągu 20 lat niż Rzeczypospolita Polska 
i państwo obywatelstwa, informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów 
działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
8. Dopuszczalne jest przedłożenie przez kandydata pod rygorem odpowiedzialności karnej
oświadczenia, że prawo danego państwa nie przewiduje wydawania informacji 
o niekaralności i/lub nie prowadzi rejestru karnego oraz oświadczenia, że nie był(-a) 
w tym państwie prawomocnie skazany(-a).
9. O zawieraniu oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia świadczy zawarta w ich treści klauzula „Jestem świadomy(-a)
odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”, która zastępuje pouczenie
organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
10. Oświadczenia, wydruki z rejestrów i zaświadczenia z KRK dołączane są do części A 
akt osobowych pracownika lub do dokumentacji wolontariusza/ praktykanta. 
W przypadku danych z Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw 
wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej 
i obyczajności wobec małoletniego poniżej 15 lat, wydała postanowienie o wpisie 
w Rejestrze, wystarczającym jest wydruk strony internetowej, na której widnieje komunikat, 
że sprawdzana osoba nie figuruje w Rejestrze.

Rozdział III
Procedury reagowania na krzywdzenie
1. Każdy pracownik szkoły, który zauważy lub podejrzewa u ucznia symptomy krzywdzenia,
jest zobowiązany zareagować – jeśli to konieczne, udzielić pierwszej pomocy oraz przekazać 
informację o zaobserwowanym zdarzeniu pedagogowi/ psychologowi szkolnemu 
lub wychowawcy przekazując pisemną notatkę zawierającą istotne informacje dotyczące: 
wyglądu, stanu, dolegliwości oraz zachowania dziecka, cytaty jego wypowiedzi oraz podjęte 
działania. Pracownicy zobowiązani są do niezwłocznego wypełnienia Karty przebiegu 
interwencji (Załącznik 2) oraz Karty zdarzeń zagrażających dobru małoletniego (Załącznik 3). 
W ocenie ryzyka wystąpienia przemocy wobec dziecka może pomóc pracownikom 
Kwestionariusz oceny ryzyka występowania przemocy wobec dziecka (Załącznik 4).
2. W przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec dziecka, szkoła wszczyna procedurę
„Niebieskich Kart” (wzór formularzy dostępny w sekretariacie szkoły) uruchamiając 
tym samym interwencję w środowisku ucznia. Druk: Niebieska Karta wypełnia pracownik 
pedagogiczny szkoły, do którego zgłoszono fakt przemocy. Jeżeli istnieje podejrzenie 
stosowania przemocy domowej wobec małoletniego, działania w ramach procedury 
przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. 
Działania z udziałem osób doznających przemocy domowej, przeprowadza się, w obecności 
psychologa. Jeżeli osoba objęta procedurą „Niebieskie Karty" nie włada językiem polskim 
w mowie i piśmie lub jest osobą głuchą lub niemą lub występują okoliczności, które mogą 
mieć wpływ na zdolność rozumienia i bycie rozumianym, członkowie grupy diagnostyczno

￾pomocowej występują do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o zapewnienie udziału 
tłumacza w czynnościach z osobą objętą procedurą.
3. Wypełniony druk przekazuje się w terminie do 7 dni do przewodniczącego
Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Przemocy Domowej. Część „B” druku przekazuje się
rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu, albo osobie, która zgłosiła fakt przemocy 
domowej.
4. Podstawą udzielania pomocy dziecku krzywdzonemu jest podmiotowy kontakt (w tym nie
zmuszanie go do potwierdzenia naszych podejrzeń) oraz zapewnienie mu bezpieczeństwa,
najlepiej we współpracy z rodzicem/opiekunem niekrzywdzącym lub, jeśli nie jest to możliwe 
– poprzez interwencję prawną oraz działania instytucjonalne.
5. W sytuacji poważnego zagrożenia bezpieczeństwa dziecka należy NATYCHMIAST
przesłać zawiadomienie o sytuacji dziecka do Sądu Rejonowego - III Wydział Rodzinny 
i Nieletnich lub zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury
rejonowej – faxem, a następnie listem poleconym. Jeśli zachodzi bezpośrednie zagrożenie
życia dziecka i nie ma czasu na powiadomienie sądu, należy NATYCHMIAST skontaktować 
się z policją. Jeśli powrót do domu nie będzie dla dziecka bezpieczny, zostanie zawieziony do 
placówki opiekuńczej lub interwencyjnej wskazanej przez właściwe Powiatowe Centrum 
Pomocy Rodzinie.

6. Podejmowane działania powinny opierać się na diagnozie dziecka i jego sytuacji (opartej
na informacjach od pracujących z nim nauczycieli, personelu niepedagogicznego, ewentualnie 
na innych dostępnych danych, np. pochodzących od specjalistów poradni, z zespołu 
interdyscyplinarnego (wywiadu z rodzicami), z zespołu ds. organizacji pomocy
psychologiczno – pedagogicznej i powinny być monitorowane oraz prowadzone do czasu
uzyskania poprawy sytuacji dziecka.
7. Wszyscy pracownicy szkoły, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych
podjęły informację o krzywdzeniu ucznia lub informacje z tym związane, są zobowiązane 
do zachowania tych informacji w tajemnicy, poza tymi informacjami, które przekazywane
są uprawnionym instytucjom.
Rozdział IV
Zadania pracowników szkoły. Procedury i osoby odpowiedzialne 
za przyjęcie zgłoszenia, dokumentowanie i dalsze działania pomocowe.
Rolę i zadania nauczycieli oraz szkolnych specjalistów w zakresie udzielania pomocy dziecku
określa Ustawa o systemie oświaty, Ustawa Karta Nauczyciela, Rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów
formularzy „Niebieska Karta”, jak też Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 
17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno –
pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Odpowiedzialność
nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych oraz pracowników 
nie będących nauczycielami za pomoc dzieciom krzywdzonym wynika również z innych
przepisów prawa ‐ m.in. Kodeksu postępowania karnego – art. 304, 
Kodeksu karnego – art. 162, Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art. 12, 
Kodeksu postępowania cywilnego – art. 572, Konwencji o Prawach Dziecka.
Dyrektor szkoły:
1. W porozumieniu z pedagogiem /psychologiem szkolnym występuje oficjalnie do
Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Przemocy Domowej lub sądu rodzinnego, prokuratury, 
ośrodka pomocy społecznej z zawiadomieniem o zagrożeniu dziecka krzywdzeniem, zawiera 
porozumienia z innymi instytucjami i placówkami w sprawie współpracy interdyscyplinarnej.
2. Zapewnia pomoc nauczycielom w realizacji ich zadań i ich doskonaleniu zawodowym,
ułatwiając im np. możliwość konsultacji trudnych przypadków ze specjalistami, wspiera, 
organizuje szkolenia w zakresie reagowania na przemoc w rodzinie wobec dziecka.
 Organizuje pomoc psychologiczno‐pedagogiczną.
 Jako funkcjonariusz publiczny, w przypadku niedopełnienia obowiązków w zakresie
m.in. pomocy dziecku krzywdzonemu, ponosi odpowiedzialność karną (art. 231 K.k.).
Pedagog/psycholog szkolny:
1. W sytuacji podejrzenia przemocy wobec dziecka: udziela bezpośredniej pomocy dziecku 
jeśli zagrożone jest jego zdrowie lub życie (np. w sytuacji obrażeń na ciele – pod nieobecność 
pielęgniarki szkolnej organizuje pomoc medyczną wzywając karetkę pogotowia lub jeśli stan  

zdrowia dziecka nie kwalifikuje się do jej wezwania, wysyła faxem wniosek do sądu 
rejonowego wydział rodzinny i nieletnich z prośbą o wydanie zgody na poddanie dziecka 
badaniu lekarskiemu bez wiedzy i zgody rodziców i ewentualnie (także jeśli uzyskanie zgody 
nie jest możliwe natychmiast) – odprowadza dziecko do lekarza pediatry prosząc o dokonanie 
opisu stanu dziecka (zaświadczenie może być dowodem w sprawie o krzywdzenie).
2. Zbiera informacje o dziecku w celu wstępnego zdiagnozowania jego sytuacji,
szczególności o tzw. czynnikach ryzyka, ponadto dane świadczące o przemocy lub
wykluczające ją, kto jest sprawcą krzywdzenia i w jakiej relacji pozostaje z dzieckiem, jak 
często i od jak dawna dziecko jest krzywdzone, informacje o zachowaniach pozostałych 
członków rodziny wobec dziecka, relacjach jakie ma dziecko z osobą rodzica 
niekrzywdzącego, o osobach wspierających je, informacje o innych czynnikach
towarzyszących przemocy – np. uzależnieniu od alkoholu rodziców.
3. Przeprowadza we współpracy z wychowawcą oraz innymi osobami zaangażowanymi 
w pomoc dziecku, ocenę zagrożenia dziecka przemocą.
4. Zbiera materiały związane z sytuacją dziecka, opisy jego zachowań, wyglądu.
5. Zabezpiecza dowody, przy czym ocena ich wiarygodności nie należy do jego zadań.
6. Współpracuje z wychowawcą stale obserwującym dziecko.
7. Pomaga organizować pomoc materialną uczniom zagrożonym zaniedbaniem, znajdującym 
się w trudnej sytuacji życiowej.
8. Współpracuje z dyrektorem w podejmowaniu interwencji:
 a. informuje dyrektora szkoły o każdym przypadku podejrzenia przemocy domowej, 
w szczególności gdy współwystępują problemy zdrowotne i higieniczne;
 b. uruchamia procedurę „Niebieskich Kart” poprzez wypełnienie formularza „Niebieskiej 
Karty”, który następnie przekazywany jest przewodniczącemu gminnego zespołu 
interdyscyplinarnego;
 c. uczestniczy w pracach gminnego interdyscyplinarnego zespołu roboczego.
9. Koordynuje na terenie szkoły pracę z przypadkiem, monitoruje sytuację dziecka poprzez 
kontakt z wychowawcą, nauczycielami, także pracownikami niepedagogicznymi – dbając 
jednocześnie o zapewnienie poufności i nie włączanie osób nie związanych z pracą 
nad konkretnym przypadkiem.
10. Współpracuje z: pracownikami poradni specjalistycznych, do których kierowane jest
dziecko lub jego rodzina, ze specjalistami z zespołu interdyscyplinarnego.
11. Informuje rodziców o podjętych działaniach na rzecz dziecka.

Wychowawca:
1. W sytuacji gdy podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone: Kontaktuje się 
z psychologiem/pedagogiem przekazując mu informacje o swoich obserwacjach.
2. Swoje spostrzeżenia zapisuje i włącza do indywidualnej dokumentacji ucznia, dziennika 
wychowawczego lub kart obserwacji.
3. Współpracuje z psychologiem/pedagogiem ustalając plan pomocy dziecku.
4. Systematycznie monitoruje sytuację dziecka obserwując ewentualne zmiany jego
zachowania, zamieszczając opisy w indywidualnej dokumentacji ucznia.
5. Udziela dziecku wsparcia na wszystkich etapach pomocy.
Pielęgniarka szkolna: 
1. W sytuacji gdy podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone: Udziela bezpośredniej pomocy
dziecku jeśli zagrożone jest jego zdrowie lub życie oraz organizuje pomoc medyczną.
2. Jeśli zauważy na ciele dziecka siniaki, wybroczyny lub inne objawy przemocy fizycznej, 
opisuje je w karcie zdrowia dziecka (w jego dokumentacji badań i czynności
uzupełniających): rozmiar, rozmieszczenie, kolor, wielkość itp. Nie wpisuje swoich
wniosków z badania dziecka. Tak sporządzony opis jest dowodem w sądzie. 
Oryginał dokumentacji dziecka jest udostępniany jedynie na wniosek sądu.
3. Wpisuje w karcie także nazwisko osoby, która przyprowadziła dziecko wówczas, gdy
dziecko z obrażeniami zostało zgłoszone przez innego pracownika szkoły.
4. Kontaktuje się z psychologiem/pedagogiem lub wychowawcą dziecka zgłaszając
informacje o swoich podejrzeniach i obserwacjach.
5. Może kontaktować się z rodzicami dziecka w przypadku stwierdzenia zaniedbań
zdrowotnych i higienicznych (m.in. wszawicy, próchnicy). Jeśli rodzice nie są zainteresowani 
współpracą na rzecz poprawy sytuacji dziecka, sporządza notatkę służbową z opisem stanu 
dziecka i podjętych przez siebie działań oraz reakcji rodziców. Notatkę przekazuje 
pedagogowi/ psychologowi szkolnemu.
Nauczyciel, nauczyciel świetlicy, logopeda, doradca zawodowy, pracownik biblioteki,
osoby prowadzące zajęcia dodatkowe:
1. W sytuacji gdy podejrzewają, że dziecko jest krzywdzone: kontaktują się z jego
wychowawcą i psychologiem/pedagogiem, przekazując im pisemne informacje o swoich 
podejrzeniach i obserwacjach. Jeśli kontakt danego dnia nie jest możliwy – zapisują wiernie 
stwierdzone fakty w formie notatki służbowej i przekazują niezwłocznie dnia następnego.
2. Biorą udział w monitorowaniu sytuacji dziecka oraz jeśli istnieje taka potrzeba, 
w opracowaniu wspólnie z psychologiem, pedagogiem szkolnym i wychowawcą planu
pomocy dziecku.

Pracownicy obsługi i administracji:
1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka: kontaktują się z jego wychowawcą 
i psychologiem/pedagogiem, przekazując im informacje o swoich podejrzeniach 
i obserwacjach. Jeśli kontakt danego dnia nie jest możliwy – zapisują wiernie stwierdzone 
fakty w formie notatki służbowej i przekazują niezwłocznie dnia następnego.
2. Każdy z pracowników placówki powinien dołożyć wszelkich starań by zachować
wrażliwość na potrzeby dziecka, a udzielając mu wsparcia i ochrony przed przemocą 
nie utrzymywać jego sprawy w tajemnicy (lecz poinformować je, że w związku z powagą 
sprawy, włączy do pomocy inne zaufane osoby).
Rozdział V
Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
1. Celem planu wsparcia jest przede wszystkim:
 a) zainicjowanie działań interwencyjnych we współpracy z innymi instytucjami, 
jeśli istnieje taka konieczność;
 b) współpraca z rodzicami w celu powstrzymania krzywdzenia małoletniego i zapewnienie
mu pomocy;
 c) diagnoza, czy konieczne jest podjęcie działań prawnych;
 d) objęcie ucznia pomocą psychologiczno – pedagogiczną na terenie szkoły i pomocą
specjalistyczną poza szkołą, jeśli zaistnieje taka konieczność (Wzór rozmowy z uczniem 
stanowi załącznik nr. 5).
2. W ustalaniu planu wsparcia uczestniczy uczeń, jego rodzice, wychowawca i zespół pomocy
psychologiczno – pedagogicznej – każda z tych osób otrzymuje zadania do wykonania 
w określonym czasookresie.
3. Działania koordynuje i monitoruje pedagog szkolny, który ściśle współpracuje z osobą
odpowiedzialną za koordynację Standardów, (o ile jest to inna osoba), w tym 
w podejmowaniu działań wspólnie z instytucjami pozaszkolnymi.
4. Plan wsparcia uwzględnia:
 a) działania interwencyjne, mające na celu zapewnienie uczniowi bezpieczeństwa, w tym
zgłoszone podejrzenie popełnienia przestępstwa zgłoszone do organów ścigania;
 b) formy wsparcia oferowane przez szkołę;
 c) zaproponowane formy specjalistycznej pomocy pozaszkolnej, jeśli istnieje taka
potrzeba.

5. Planem wsparcia należy objąć także rodzeństwo pokrzywdzonego ucznia, jeśli są uczniami
szkoły.
6. Plan wsparcia małoletniego funkcjonuje równolegle z podejmowanymi działaniami
interwencyjnymi, a jego naczelną zasadą jest obserwacja ucznia, zapewnienie mu warunków
do uzyskania wielospecjalistycznej pomocy, również pozaszkolnej, udzielanie wsparcia
rodzicom i współpraca międzyinstytucjonalna.
7. Plan wsparcia małoletniego ustalany jest również w sytuacji, gdy inicjatorem działań
interwencyjnych jest inna instytucja (procedura „Niebieskie Karty”, uzyskanie informacji 
o krzywdzeniu od organów ścigania lub sądu itp., współpraca z MGOPS).
8. W przypadku realizacji procedury „Niebieskie Karty”, plan wsparcia małoletniego tożsamy
jest z ustaleniami poczynionymi w grupie diagnostyczno – pomocowej.
9. Do działań zaktywizowany powinien zostać rodzic „niekrzywdzący”, który współpracuje 
ze szkołą w celu powstrzymania sprawcy przemocy i zapewnienia dziecku pomocy
pozaszkolnej. W przypadku krzywdzenia przez obojga rodziców, interwencja polega również 
na zawiadomieniu sądu rodzinnego i Policji i działania względem rodziców, w tym
sprawdzanie bezpieczeństwa domowników, leży w kompetencjach tych instytucji.
10. Plan wsparcia małoletniego obejmuje różne formy pomocy, w tym prawną,
psychologiczną, socjalną i medyczną, uwzględniając współpracę interdyscyplinarną w tym
zakresie.
11. Zadania pracowników szkoły wiążą się głównie z pomocą w realizowaniu przez ucznia
zadań dydaktyczno – wychowawczych i budowaniu pozytywnych relacji z rówieśnikami 
i personelem szkoły.
12. Plan wsparcia małoletniego nie kończy się wraz z końcem procedury prawnej.
Standardem w szkole jest:
 a) przeszkolenie wszystkich pracowników w obszarze prawnego i społecznego obowiązku
zawiadamiania instytucji o możliwości popełnienia przestępstwa, ze szczególnym
uwzględnieniem przestępstw na szkodę małoletnich; w zakresie roli pracowników oświaty 
w przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz w zakresie rozpoznawania czynników ryzyka 
krzywdzenia dziecka;
 b) udostępnienie wszystkim pracownikom wykazu danych adresowych lokalnych 
placówek pomocowych, zajmujących się ochroną dzieci oraz zapewniających pomoc 
w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia i współpraca z tymi instytucjami (tj. ośrodek pomocy
społecznej, dzielnicowy, centra pomocy dziecku, ośrodki wsparcia, organizacje pozarządowe, 
policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, placówki ochrony zdrowia);
 c) prowadzenie przez osobę wskazaną w rozdziale 1 ust. 5 Standardów, Karty
dokumentowania przebiegu zdarzenia i Karty zdarzeń zagrażających dobru małoletniego, 
których wzór stanowi załącznik do Standardów.

2. Na potrzeby Standardów opracowano procedury interwencji w przypadku ujawnienia
działania na szkodę małoletniego ucznia w formie:
 a) przemocy rówieśniczej
 b) przemocy domowej
 c) działania na szkodę dziecka przez pracownika szkoły.
3. Organizowane są oddziaływania profilaktyczne w zakresie zapobiegania przemocy, 
w tym przy współpracy z instytucjami pozaszkolnymi (Policja, organizacje pozarządowe 
i in.).
Przemoc rówieśnicza
Standardy dotyczące przeciwdziałania przemocy rówieśniczej
1. Prowadzenie corocznej diagnozy czynników ryzyka i chroniących, również w aspekcie
określenia zakresu i rodzaju problemu związanego z przemocą wśród uczniów, a następnie
ewaluowanie szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego w oparciu o uzyskane 
wyniki diagnozy.
2. W statucie i szkolnym programie wychowawczo – profilaktycznym opracowane są
ogólnoszkolne zasady oczekiwań wobec zachowania uczniów i konsekwencje (sankcje) za ich 
nieprzestrzeganie.
3. Oddziaływaniami objęci są również rodzice, których edukuje się na temat obserwowania
niepokojących objawów, mogących świadczyć o doświadczaniu przemocy i możliwych
sposobach reagowania, w tym prawnego.
Zasady interwencji dla uczniów, będących świadkiem lub ofiarą przemocy rówieśniczej
1. Jak najszybciej należy powiadomić dorosłego pracownika szkoły, informując także 
o swoich podejrzeniach, że któryś z uczniów doznaje przemocy. Jeśli zdarzenie jest
niebezpieczne, a w pobliżu nie ma nikogo dorosłego, bezzwłocznie należy zadzwonić pod
numer alarmowy 112.
2. Osobie poszkodowanej powinno się okazać wsparcie poprzez życzliwe słowa, okazywanie
empatii i wyrażanie dezaprobaty dla osób stosujących przemoc, absolutnie nie przyłączając
się do dokuczania i rozpowszechniania hejtu.

Standardy dla rodziców uczniów doświadczających przemocy
1. Dziecku okazuje się bezgraniczne zrozumienie, nie komunikując mu, że mogło przyczynić
się swoim zachowaniem do tego, że stało się ofiarą zachowań przemocowych, a podkreślając, 
że to zachowanie sprawcy jest nieakceptowane.

2. Rodzice informują szkołę jeśli ich dziecko jest ofiarą lub sprawcą przemocy rówieśniczej,
aktywnie współpracując z personelem w celu rozwiązania problemu.
3. W przypadkach, gdy dziecko stało się poszkodowanym zachowaniem, które ścigane jest 
z oskarżenia prywatnego, rodzice podejmują po sugestii szkoły właściwe kroki prawne.
Standardy interwencji podejmowanych przez personel szkoły
1. Personel szkoły bezwzględnie przestrzega zasad szkoły w zakresie zgłaszania incydentów
przemocy.
2. Interweniujący pracownik musi zadbać o bezpieczeństwo ucznia i odseparować 
go od agresywnego ucznia, jeśli zdarzenie przemocowe trwa.
3. Ujawniający przemoc pracownik sporządza notatkę opisującą uzyskane informacje 
lub przebieg zdarzenia, celem przekazania jej osobie odpowiedzialnej za rejestrowanie 
zdarzeń i realizowanie Standardów.
4. O zdarzeniu poinformowany zostaje pedagog szkolny lub wychowawca, 
który przeprowadza rozmowę z uczniami, a następnie kontaktuje się z ich rodzicami.
5. W przypadku zdarzenia, w wyniku którego doszło do uszczerbku na zdrowiu,
wykorzystania seksualnego i/lub innych zachowań wyczerpujących znamiona przestępstwa 
ściganego z urzędu, informowany jest dyrektor szkoły, który powiadamia Policję 
(interwencyjnie, gdy zagrożone jest życie lub zdrowie i/lub gdy rodzice odmawiają
przyjazdu) lub sądu rodzinnego (wysłanie zawiadomienia o możliwości popełnienia czynu
karalnego/ przestępstwa).
6. W przypadku zdarzenia incydentalnego (popchnięcie, szturchnięcie, ośmieszenie,
niestosowny komentarz) wychowawca, pedagog szkolny wraz z uczniem i rodzicami
opracowują działania naprawcze i rozważają zastosowanie kary statutowej. W przypadku
kolejnego zdarzenia z udziałem tych samych osób, należy zastosować środek oddziaływania 
wychowawczego lub powiadomić sąd rodzinny (postępowanie o demoralizację lub wgląd 
w sytuację rodzinną u dziecka poniżej 10. roku życia).
Przemoc domowa (krzywdzenie dziecka w rodzinie)
1. W przypadku uzyskania przez pracownika szkoły podejrzenia, że uczeń jest krzywdzony
lub zaniedbywany przez rodziców, ma on obowiązek przekazania tej informacji dyrektorowi 
szkoły i sporządzić notatkę służbową. Oznakami przemocy mogą być dostrzeżone przez 
nauczycieli (zwłaszcza wychowania fizycznego) lub pielęgniarkę szkolną ślady pobicia, 
unikanie sytuacji odsłaniania ciała przy przebieraniu się, noszenie długich rękawów/nogawek 
bez względu na warunki pogodowe itp., ale też dostrzegalne zmiany w zachowaniu się 
ucznia, w tym sytuacji dydaktycznej (pogorszenie ocen, gorsza frekwencja).
2. Pedagog szkolny organizuje spotkanie z rodzicami ucznia, którego podejrzenie dotyczy,
przekazując im uzyskane informacje, dostępne formy pomocy dla rodziny w kryzysie oraz
w przypadku potwierdzenia zgłoszenia, o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia

małoletniego do odpowiedniej instytucji (prokuratura/ Policja; sąd rodzinny; procedura
„Niebieskie Karty”; ośrodek pomocy społecznej). Spotkanie jest protokołowane przez
wychowawcę klasy.
3. Jeśli zgłoszenie potwierdziło się, a sprawcą jest jeden z rodziców, w obecności drugiego 
z rodziców, innej osoby najbliższej dla małoletniego lub pełnoletniej osobie wskazanej przez
małoletniego, nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy, nauczyciel znający 
sytuację domową małoletniego, pedagog lub psycholog szkolny wszczyna procedurę 
„Niebieskie Karty”, wypełniając formularz „Niebieska Karta – A”, a formularz „Niebieska 
Karta – B” przekazuje rodzicowi, osobie najbliższej lub pełnoletniej osobie wskazanej przez 
małoletniego. Wypełniony formularz „Niebieska Karta – A” szkoła niezwłocznie przekazuje 
przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy 
w rodzinie, w terminie nie później niż 5 dni roboczych od wszczęcia procedury. 
Kopię wypełnionego formularza pozostawia się w szkole.
4. Ponadto dyrektor szkoły lub osoba wyznaczona (zgodnie z zapisami w Rozdziale 5) 
może poinformować inną instytucję spośród wskazanych w ust. 2, w zależności 
od zdiagnozowanego typu przemocy, a dalszy tok postępowania leży w kompetencjach tej
instytucji.
5. Całość podjętych działań dokumentowana jest w formie protokołów i notatek służbowych,
które udostępnione są na żądanie instytucji prowadzącej postępowanie karne. Tworzona jest 
także karta przebiegu interwencji.
6. W sytuacji stwierdzenia, że zgłoszenie jest bezzasadne i nie dochodzi do krzywdzenia
dziecka, dyrektor szkoły lub inna osoba uczestnicząca w spotkaniu, o którym mowa w ust.2, 
sporządza notatkę z zakończenia procedury, przy czym zlecone zostaje dalsze obserwowanie 
sytuacji ucznia.
7. W przypadku braku współpracy ze strony rodziców, niewywiązywania się z założeń planu
pomocy, unikania kontaktu z pracownikami szkoły, dyrektor pisemnie wnioskuje do sądu
rodzinnego o wgląd w sytuację rodzinną, przekazując poczynione ustalenia.
8. Pedagog lub psycholog szkolny opracowuje plan wsparcia ucznia, w którym zawarte
zostają wskazania dotyczące podjęcia przez szkołę działań w celu zapewnienia
bezpieczeństwa, oferowane uczniowi i jego rodzicom formy wsparcia psychologiczno -
pedagogicznego i informacje o skierowaniu ucznia/rodziny do specjalisty spoza szkoły.
9. W przypadku, gdy uczeń doświadcza przemocy ze strony osoby najbliższej z uszczerbkiem
na zdrowiu, wykorzystania seksualnego i/lub zagrożone jest jego życie i zdrowie,
powoływany jest przez dyrektora szkoły zespół interwencyjny, w skład którego wchodzi
dyrektor szkoły, wychowawca, pedagog, psycholog szkolny i pielęgniarka szkolna:
 a) zespół interwencyjny zapewnia bezpieczeństwo uczniowi i odseparowuje go od rodzica
podejrzanego o krzywdzenie, jednocześnie alarmowo powiadamiając Policję, 
w której kompetencjach leży dalsze postępowanie;

b) opracowywany jest plan pomocy uczniowi zgodnie z wytycznymi z ust. 6;

c) w przypadku otrzymania wniosku o udzielenie informacji o uczniu od uprawnionej
przepisami instytucji (sąd rodzinny, sąd karny, Policja, ośrodek pomocy społecznej, 
zespół interdyscyplinarny, grupa diagnostyczno – pomocowa), dyrektor szkoły 
jest zobowiązany do przygotowania takiej informacji.
Krzywdzenie ucznia przez pracownika szkoły
1. Osoba, która uzyskała informację, że uczeń jest krzywdzony przez pracownika szkoły,
przekazuje ją dyrektorowi szkoły, pedagogowi, psychologowi lub innej osobie wyznaczonej 
do zgłaszania incydentów (zgodnie z rozdziałem 5) wraz ze sporządzoną notatką służbową. 
Notatka służbowa może mieć formę pisemną lub elektroniczną.
2. W przypadku, gdy zagrożone jest życie lub zdrowie ucznia, niezwłocznie przez osobę
ujawniającą krzywdzenie powiadamiana jest alarmowo Policja, a w zgłoszeniu podawane są 
dane osoby zgłaszającej, dane ucznia oraz dane osoby podejrzanej o krzywdzenie, a także 
wszystkie znane fakty w sprawie. Osoba zawiadamiająca w tej sytuacji wypełnia również 
kartę przebiegu interwencji.
3. Dyrektor szkoły natychmiastowo odsuwa pracownika od wszelkich form kontaktu 
z uczniami (nie tylko pokrzywdzonym) do czasu wyjaśnienia sprawy i wzywa osobę, 
której dotyczy zgłoszenie na rozmowę wyjaśniającą, w której uczestniczy pedagog lub
psycholog szkolny i wychowawca ucznia, protokołujący przebieg spotkania.
4. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony pedagoga, psychologa lub wychowawcy ucznia,
osoba ta nie uczestniczy w spotkaniu, o którym mowa w ust. 3.
5. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony dyrektora szkoły, działania interwencyjne prowadzi 
osoba wskazana w rozdziale 1 ust. 5.
6. Podczas spotkania omówiona zostaje sytuacja dziecka i zasadność podejrzeń, a także
wypracowany zostaje sposób postępowania w tej sytuacji. W protokole ze spotkania zawarte 
zostają opracowane wnioski i postanowienia.
7. W przypadku potwierdzenia podejrzeń informuje o zdarzeniu rodziców ucznia
krzywdzonego oraz pisemnie odpowiednie służby (Policję/ prokuraturę), składając
zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa. Opracowywany jest plan wsparcia 
ucznia, z którym zapoznawany jest uczeń i jego rodzice.
8. W przypadku ustalenia, że zachowania pracownika związane są np. ze stosowaniem krzyku 
w kierunku ucznia, albo niestosownych komentarzy, dyrektor szkoły przeprowadza rozmowę 
dyscyplinującą z pracownikiem, a jeśli nie przyniesie ona skutków, podejmuje się kroki 
zgodne z kodeksem pracy i innymi przepisami prawa.

Dziecko molestowane seksualnie
Czyny zabronione i przepisy chroniące dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym to m.in.:
• art. 197 kodeksu karnego (dalej: kk) – zgwałcenie,

• art. 198 kk – wykorzystanie seksualne dziecka na skutek jego bezradności i/lub
niepoczytalności,
• art. 199 kk – nadużycie stosunku zależności dziecka od innej osoby lub wykorzystanie
krytycznego położenia dziecka w celach seksualnych,
• art. 200 kk – kontakt seksualny z dzieckiem poniżej 15. roku życia,
• art. 200a kk – grooming – nawiązywanie z dzieckiem do 15. roku życia kontaktu przy 
użyciu nowych technologii w celu spotkania i nakłonienia dziecka do obcowania płciowego 
lub w celu produkowania bądź utrwalania treści o charakterze pornograficznym za pomocą 
groźby, wprowadzenia dziecka w błąd, wyzyskania błędu albo wykorzystania jego 
niezdolności do należytego pojmowania sytuacji,
• art. 202 § 3–5 kk – pornografia z udziałem dzieci.
W sytuacji podejrzenia, że małoletni uczeń został pokrzywdzony którymś z wymienionych
wyżej przestępstw, należy bezwzględnie zawiadomić organy ścigania o podejrzeniu
popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka.
 ➢ Zawiadomienie należy złożyć do instytucji właściwej ze względu na miejsce
popełnienia przestępstwa.
 ➢ Zawiadomienie składa osoba uprawniona do reprezentowania zawiadamiającej
instytucji, zgodnie z ustaleniami z Rozdziału 5 Standardów.
 ➢ Złożenie zawiadomienia powinno nastąpić nawet bez uzyskania zgody rodziców
uczniów pokrzywdzonego. Poinformowanie ich o działaniach instytucji zależy od woli
instytucji składającej zawiadomienie.
Wcześniej należy zorganizować spotkanie z rodzicami, którego celem będzie poinformowanie
o uzyskanych informacjach lub o zaobserwowanych zachowaniach i wypowiedziach ucznia 
wskazujących na doświadczenie wykorzystywania seksualnego, a także wskazanie rodzicom
miejsc świadczących pomoc osobom pokrzywdzonych przestępstwem. 
Rodziców należy poinformować o obowiązku podjęcia interwencji prawnej i wspólnie ustalić 
plan pomocy uczniowi (zapewnienie mu bezpieczeństwa, udzielenie szkolnej pomocy 
psychologiczno - pedagogicznej, ewentualne skierowanie do specjalistycznej placówki 
wsparcia). W sytuacji podejrzenia, że sprawcą wykorzystywania seksualnego dziecka 
jest jego rodzic, do udziału w spotkaniu powinien być zaproszony rodzic niekrzywdzący.

Rozdział VI
Zasady bezpiecznych relacji personel - małoletni, 
w tym zachowania niedozwolone.
1. Podstawową zasadą relacji między małoletnimi a personelem szkoły jest działanie 
dla dobra ucznia, z poszanowaniem jego godności, z uwzględnieniem jego emocji i potrzeb 
oraz w jego najlepszym interesie.
2. Personel działa wyłącznie w ramach obowiązującego prawa powszechnego, przepisów
wewnętrznych szkoły oraz swoich uprawnień i kompetencji.
3. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników
(pedagogicznych i niepedagogicznych), stażystów, praktykantów i wolontariuszy.
4. Podstawowe standardy określające zasady, o których mowa w ust. 3 obejmują
w szczególności:
 1) Utrzymywanie profesjonalnej relacji z uczniami i reagowanie względem nich w sposób
niezagrażający, adekwatny do sytuacji i sprawiedliwy wobec innych uczniów.
 2) Zachowanie cierpliwości i szacunku w komunikacji z uczniami, podkreślające
zrozumienie dla uczuć przeżywanych przez nich, nie wymuszające zwierzeń na siłę 
i okazujące zainteresowanie, wsparcie i gotowość do rozmowy.
 3) Nie zostawianie uczniowi nieograniczonej wolności, wyznaczanie jasnych granic 
w postępowaniu i oczekiwań, egzekwując konsekwencje za ich nieprzestrzeganie, ucząc tym
samym, że odpowiedzialność jest po stronie ucznia, a konsekwencje wynikają z jego 
działania.
 4) Reagowanie w sposób adekwatny do sytuacji i możliwości psychofizycznych ucznia,
w tym dostosowanie poziomu komunikacji do ucznia ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi, w tym niepełnosprawnego.
 5) Uwzględnianie potrzeb ucznia oraz dostosowanie wymagań edukacyjnych 
do indywidualnych potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych uczniów, 
w tym dostosowanie metod i form pracy dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
ucznia niepełnosprawnego i ucznia zdolnego.
 6) Równe traktowanie uczniów bez względu na płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność, status społeczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
 7) Fizyczny kontakt z uczniem możliwy tylko jako odpowiedź na realne potrzeby ucznia 
w danym momencie, z uwzględnieniem jego wieku, płci, kontekstu kulturowego 
i sytuacyjnego. Na kontakt fizyczny (np. przytulenie) uczeń zawsze musi wyrazić zgodę.
 8) Ustalanie reguł i zasad pracy w grupie, jasne określanie wymagań i oczekiwań wobec
ucznia, stanowcze reagowanie na zachowania niepożądane.
 9) Udział personelu w doskonaleniu zawodowym w zakresie przeciwdziałania przemocy
wobec małoletnich, komunikacji interpersonalnej, diagnozy czynników ryzyka, świadczących 
o możliwości stosowania przemocy wobec małoletniego.
 10) Panowanie pracownika nad własnymi emocjami.
 11) Kontakt z uczniami odbywa się wyłącznie w godzinach pracy szkoły i dotyczy celów
edukacyjnych lub wychowawczych, a jeśli istnieje potrzeba spotkania z uczniami poza
godzinami pracy, należy poinformować o tym dyrekcję i uzyskać zgodę rodziców
małoletniego ucznia.
 12) Jeśli uczeń i jego rodzice są osobami bliskimi wobec pracownika, zachowuje 
on poufność wszystkich informacji dotyczących innych uczniów.
5. W relacji personelu z małoletnimi uczniami niedopuszczalne jest w szczególności:
 1) stosowanie wobec ucznia przemocy w jakiejkolwiek formie, w tym stosowanie kar
fizycznych, wykorzystywanie relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie,
przymuszanie, groźby);
 2) zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie i obrażanie uczniów;
 3) podnoszenie głosu, krzyczenie na uczniów, wywoływanie u nich lęku;
 4) ujawnianie informacji wrażliwych (wizerunek, informacja o sytuacji rodzinnej,
medycznej, prawnej itp.) dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec 
innych uczniów;
 5) zachowywanie się w obecności uczniów w sposób niestosowny, np. poprzez używanie
słów wulgarnych, czynienie obraźliwych uwag oraz nawiązywanie w wypowiedziach 
do atrakcyjności seksualnej;
 6) nawiązywanie z uczniem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, 
ani składanie mu propozycji o nieodpowiednim charakterze, kierowanie do niego seksualnych 
komentarzy, żartów, gestów oraz udostępnianie uczniom treści erotycznych 
i pornograficznych, bez względu na ich formę;
 7) faworyzowanie uczniów;
 8) utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) 
dla potrzeb prywatnych pracownika;
 9) proponowanie uczniom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji
psychoaktywnych, spożywanie ich wspólnie z uczniami lub w ich obecności;
 10) zapraszanie uczniów do swojego miejsca zamieszkania.

Rozdział VII
Wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, 
a w szczególności zachowania niedozwolone.
1. Podstawową zasadą relacji między małoletnimi i między uczniami pełnoletnimi 
i niepełnoletnimi jest działanie z szacunkiem, uwzględniające godność i potrzeby małoletnich.
2. Standardem jest tworzenie atmosfery życia szkolnego, które promuje tolerancję i poczucie 
odpowiedzialności za swoje zachowanie.
3. Uczniowie angażowani są w działania, w których mają możliwość aktywnego
uczestniczenia, podejmowania współdziałania i rozwijania podejścia zespołowego, 
w tym kształtującego pozytywne relacje z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
4. Niedozwolone jest w szczególności:
 a) stosowanie przemocy wobec jakiegokolwiek ucznia, w jakiejkolwiek formie;
 b) używanie wulgarnego, obraźliwego języka;
 c) upokarzanie, obrażanie, znieważanie innych uczniów;
 d) zachowanie w sposób niestosowny, tj. używanie wulgarnych słów, gestów, żartów,
kierowanie obraźliwych uwag, w tym o zabarwieniu seksualnym;
 e) stosowanie zastraszania i gróźb;
 f) utrwalanie wizerunku innych uczniów poprzez nagrywanie (również fonii) 
i fotografowanie bez uzyskania zgody i w sytuacjach intymnych, mogących zawstydzić;
 g) udostępnianie między małoletnimi substancji psychoaktywnych i używanie ich 
w swoim otoczeniu.

Rozdział VIII
Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu
1. W szkole powołana jest funkcja administratora sieci, który odpowiedzialny jest 
za instalowanie i aktualizowanie przynamniej raz w miesiącu programów antywirusowych 
i zapór sieciowych w celu ochrony systemów przed atakami złośliwego oprogramowania 
i blokowania na komputerach szkolnych materiałów niedostosowanych do wieku.
2. Infrastruktura sieciowa szkoły zapewnia dostęp do Internetu personelowi na terenie całego
budynku szkoły, uczniom w czasie zajęć pod nadzorem pracownika szkoły 
na przeznaczonych do tego komputerach, znajdujących się w pracowni komputerowej.
3. W przypadku użytkowania sprzętu z dostępem do Internetu pod nadzorem pracownika
szkoły, ma on obowiązek informowania uczniów o zasadach bezpiecznego korzystania 
z zasobów internetowych i czuwania nad bezpiecznym korzystaniem z Sieci podczas zajęć.
4. W szkole prowadzone są cykliczne działania profilaktyczne z zakresu zasad bezpiecznego
korzystania z Internetu, a na jej terenie dostępne są materiały edukacyjne z tego zakresu.
5. Na terenie szkoły dostępna jest sieć Wi-fi, zabezpieczona hasłem dostępu.
6. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści administrator sieci stara się ustalić, 
kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia, a swoje ustalenia przekazuje
dyrektorowi, który organizuje dla dziecka rozmowę z psychologiem lub pedagogiem. Jeśli ten 
uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w procedurze 
ochrony.

Rozdział IX
Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi w Internecie
oraz utrwalonymi w innej formie
I. Niebezpieczne treści (materiały pornograficzne, promujące nienawiść, rasizm,
ksenofobię, przemoc, zachowania autodestrukcyjne)
1. Treści nielegalne lub niezgodne z regulaminem danej strony zgłaszane są administratorom
strony.
2. W przypadku zgłoszenia o dostępie do treści nieodpowiednich, administrator sieci ustala
okoliczności zdarzenia, podejmując próbę ustalenia sprawcy i świadków incydentu, a także
zabezpiecza dowody, konfiguruje zabezpieczenia sieci szkolnej, by na nowo zablokować
dostęp do niewłaściwych treści. Z poczynionych ustaleń sporządza Kartę przebiegu
interwencji.
3. Jeśli treści niebezpieczne dotyczą osób niezwiązanych ze szkołą, dyrektor zgłasza 
zdarzenie odpowiednim służbom (sądowi rodzinnemu lub Policji), przekazując zabezpieczone
materiały.
4. Jeśli uczestnikami zdarzenia są uczniowie szkoły, ze sprawcą i ofiarą przeprowadzona jest
rozmowa (oddzielnie) psychologa lub pedagoga szkolnego na temat emocji, jakie może
budzić materiał, do jakich zachowań zachęca, omówione zostają także konsekwencje
zdarzenia wynikających ze złamania statutu szkoły.
5. Powiadomieni zostają rodzice uczniów, których informuje się o poczynionych ustaleniach 
i dalszych działaniach szkoły (zastosowane kary statutowe/ środki oddziaływania
wychowawczego, powiadomienie organów ścigania, wsparcie psychologiczno -
pedagogiczne).
6. Współpraca z organami ścigania lub sądem rodzinnym obligatoryjnie musi zaistnieć 
w przypadku naruszenia zakazu rozpowszechniania materiałów pornograficznych z udziałem 
małoletniego (osoby poniżej 18 roku życia – art. 202 § 3 kodeksu karnego) oraz treści 
propagujących publicznie faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołujących 
do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych 
(art. 256 i art. 257 kodeksu karnego).
II. Ochrona wizerunku
1. W szkole na początku roku szkolnego pozyskiwane są pisemne zgody rodziców i uczniów
na publikację wizerunku uczniów na potrzeby dokumentacji fotograficznej działań
podejmowanych przez placówkę. W miarę możliwości fotografowane są grupy uczniów, 
a nie pojedyncze osoby.
2. Zdjęcia i nagrania nie są podpisywane informacjami identyfikującymi ucznia z imienia
i nazwiska.

3. Nośniki analogowe zawierające zdjęcia i nagrania uczniów są przechowywane 
w zamkniętej naklucz szafce, a nośniki elektroniczne zawierające zdjęcia i nagrania 
są przechowywane w folderze chronionym z dostępem ograniczonym do osób uprawnionych 
przez instytucję u administratora sieci, przez okres wymagany przepisami prawa 
o archiwizacji.
4. Nie dopuszczalne jest przechowywanie zdjęć i nagrań z wizerunkiem uczniów 
na nośnikach nieszyfrowanych lub mobilnych (telefonach komórkowych i pendrive).
III. Naruszenie prywatności
1. Informacja o zagrożeniu naruszeniem prywatności w szkole powinna zostać niezwłocznie
przekazana administratorowi systemów informatycznych i dyrektorowi szkoły, którzy
podejmują natychmiastowe działania w celu zabezpieczenia danych i ograniczenia dalszego
dostępu do informacji niejawnych.
2. Następnie należy ustalić okoliczności zdarzenia, poprzez dokładne udokumentowanie
pozyskanych informacji i skontaktować się z ekspertem ds. bezpieczeństwa cyfrowego 
w organie prowadzącym szkołę.
3. W przypadku poważniejszych zagrożeń i w sytuacji, gdy naruszenie prywatności 
jest spowodowane przez osoby spoza szkoły, należy nawiązać współpracę z organami 
ścigania.
4. Osoba wskazana w Rozdziale 1 ust. 6 powiadamia osoby dotknięte zdarzeniem 
(których dane osobowe wyciekły) o sytuacji, by podjęły indywidualne środki zaradcze.
IV. Cyberprzemoc
1. Uczeń, który stał się ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy (wyśmiewania, poniżania
uczestników społeczności szkolnej przy użyciu technologii cyfrowych, obraźliwych
komentarzy, rozpowszechniania wizerunku, manipulowania zdjęciami itp.) powinien zgłosić 
sytuację do wychowawcy klasy lub pedagoga/psychologa szkolnego. Zgłoszenia może 
dokonać także świadek cyberprzemocy.
2. Przedstawiciel personelu, do którego dotarła informacja próbuje ustalić okoliczności
zdarzenia, zebrać dowody w postaci zrzutów ekranu, wiadomości, komentarzy, zdjęć,
adresów stron internetowych. Zebrane materiały przekazywane są osobie wskazanej 
w rozdziale 1 ust. 5, która wykonuje Kartę przebiegu interwencji.
3. O zdarzeniu poinformowani zostają rodzice, którzy wspólnie z administratorem sieci 
i koordynatorem ds. Standardów ustalają, czy sytuacja wymaga powiadomienia organów
ścigania i czy odpowiedzialnym za to będzie rodzic czy szkoła.
4. Pedagog/ psycholog szkolny udziela pomocy psychologiczno – pedagogicznej ofierze,
wyjaśniając również rolę szkoły w przeciwdziałaniu zjawisku cyberprzemocy i kolejne etapy 
postępowania szkoły.

5. Jeśli sprawcą jest uczeń szkoły, pedagog lub psycholog szkolny powinien przeprowadzić 
z nim rozmowę, w wyniku której ustali, czy istnieją przesłanki do zgłoszenia sprawy do sądu 
rodzinnego lub Policji (przestępstwa ścigane z urzędu), czy wystarczające będzie
zastosowanie kar statutowych/ środków oddziaływania wychowawczego.
V. Fake news
1. Włączenie zagadnienia dezinformacji do tematów działalności profilaktycznej, w tym
ramach realizacji zajęć z informatyki, celem wspierania umiejętności medialnych.
2. Prowadzenie kontroli mediów społecznościowych pod względem działań mających na celu
ograniczenie rozpowszechniania fake newsów oraz sprawdzanie publikowanych w sieci
treści.
3. Reagowanie na potencjalne zagrożenie – prostowanie informacji, zgłaszanie
administratorowi strony, jeśli treści są nielegalne lub niezgodne z regulaminem.

Rozdział X
Zasady i sposób udostępniania personelowi, małoletnim i ich opiekunom 
polityki do zaznajomienia i stosowania oraz zasady aktualizacji 
i przeglądu Standardów
1. Wszelkie procedury i dokumenty związane z wprowadzeniem Standardów są udostępniane
personelowi, małoletnim i ich rodzicom podczas zapoznawania i zobowiązania do stosowania 
(zgodnie z poniższymi zasadami), a następnie na żądanie w dowolnym momencie. 
Dokumenty te można również znaleźć na stronie internetowej szkoły pod adresem 
www.pspporzywianka.superszkolna.pl
2. Wersja skrócona Standardów (dla małoletnich) dostępna jest na tablicy ogłoszeń w pokoju
nauczycielskim oraz w gabinecie pedagoga i psychologa szkolnego.
3. Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się ze Standardami po zawarciu umowy o pracę,
a fakt zapoznania się i przyjęcia do stosowania poświadcza podpisem na liście oraz poprzez 
złożenie do akt osobowych oświadczenia.
4. Rodzice/opiekunowie uczniów zapoznawani są ze Standardami podczas zebrań 
z rodzicami, każdorazowo na początku roku szkolnego, przy czym pierwsze zapoznanie 
nastąpi niezwłocznie po opracowaniu i wprowadzeniu Standardów, nie później niż w ciągu 30 
dni. Zapoznanie się z wyżej wymienionymi dokumentami każda osoba potwierdza swoim
podpisem, złożonym na liście obecności lub na oświadczeniu (Załącznik 6) dostarczonym 
do wychowawcy klasy w przypadku nieobecności rodzica na wywiadówce, w ciągu 7 dni 
od przekazania przez wychowawcę za pośrednictwem sytemu teleinformatycznego szkoły
informacji o konieczności zapoznania się ze Standardami.
5. Uczniowie zapoznawani są ze Standardami podczas jednych z zajęć z wychowawcą 
realizowanych w miesiącu wrześniu każdego roku, przy czym pierwsze zapoznanie nastąpi
niezwłocznie po opracowaniu i wprowadzeniu Standardów, nie później niż w ciągu 30 dni.

Za potwierdzenie faktu zaznajomienia się z dokumentami służy lista obecności na zajęciach,
podczas których te procedury były omawiane. Uczniowie nieobecni donoszą do wychowawcy 
oświadczenie o zapoznaniu się w ciągu 7 dni od powrotu z nieobecności.
6. Treść oświadczenia dla personelu, rodziców/opiekunów i uczniów stanowi załącznik nr 5 
do Standardów.
7. Pracownicy powołani do pełnienia funkcji, na bieżąco monitorują i okresowo weryfikują
zgodność prowadzonych działań z przyjętymi zasadami ochrony dzieci, dokonując 
co najmniej raz na dwa lata oceny Standardów, by dostosować je do aktualnych potrzeb 
i obowiązujących przepisów. Wnioski z przeprowadzonej oceny są dokumentowane 
w formie notatek służbowych, a zmiany w Standardach wprowadzane są aneksami, 
po uzyskaniu akceptacji dyrekcji szkoły i po konsultacjach z radą pedagogiczną, radą 
rodziców i samorządem uczniowskim.
8. Osoba, przeprowadza wśród pracowników, rodziców i uczniów minimum raz na dwa lata
ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów, a następnie dokonuje analizy jakościowej 
i ilościowej badania ankietowego i sporządza na tej podstawie sprawozdanie z monitoringu. 
Sprawozdanie przekazywane jest dyrektorowi szkoły.
9. Monitoring i ewaluacja Standardów, prowadzona jest w oparciu o analizę dokumentacji
wewnętrznej i korespondencji międzyinstytucjonalnej, przepisów prawa, obserwację, 
analizę ilościową i jakościową zgłoszeń, diagnozę czynników ryzyka i chroniących,
konsultacje z organami szkoły.
10. Wprowadzone zmiany w Standardach zatwierdza i przedstawia pracownikom, rodzicom
i uczniom, dyrektor szkoły.
Rozdział XI
Odpowiedzialność karna
Odpowiedzialność nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych 
oraz pracowników nie będących nauczycielami za pomoc dzieciom krzywdzonym wynika 
również z innych przepisów prawa ‐ m.in.:
1. Kodeksu postępowania karnego – art. 304,
2. Kodeksu karnego – art.162,
3. Ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw 
z dn. 28 lipca 2023 r.,
4. Kodeksu postępowania cywilnego – art. 572,
5. Konwencji o Prawach Dziecka.

Rozdział XII
Współpraca z policją
1. W ramach długofalowej pracy profilaktyczno - wychowawczej pracownicy szkoły i Policja 
utrzymują stałą współpracę w zakresie profilaktyki zagrożeń.
2. Koordynatorami współpracy z Policją są dyrektor i wyznaczony przez niego nauczyciel￾koordynator do spraw bezpieczeństwa.
3. Z zespołem współpracuje także dzielnicowy, w rejonie którego znajduje się zespół.
4. W ramach współpracy Policji ze szkołą organizuje się:
 a. Spotkania nauczycieli, dyrektora z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich i patologii 
o tematyce dotyczącej zagrożeń przestępczością oraz demoralizacją dzieci i młodzieży 
w środowisku lokalnym.
 b. Spotkania tematyczne uczniów szkoły z Policją m. in. na temat odpowiedzialności 
nieletnich za popełniane czyny karalne, prawnych aspektów narkomanii, wychowania 
w trzeźwości, zasad bezpieczeństwa, zachowań ryzykownych oraz sposobów unikania 
zagrożeń.
5. Informowanie Policji o zdarzeniach noszących znamiona przestępstwa, stanowiących
zagrożenie dla życia i zdrowia dzieci i uczniów oraz przejawach demoralizacji na terenie 
szkoły. 
6. Udzielanie przez Policję pomocy w rozwiązywaniu trudnych problemów wychowawczych, 
które zaistniały na terenie szkoły lub poza nią.
Rozdział XIII
Przepisy końcowe
1. Standardy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia zarządzenia.
2. Ogłoszenie następuje poprzez zamieszczenie Standardów na stronie internetowej szkoły,
wywieszenie na tablicy ogłoszeń i w gabinecie pedagoga/psychologa , również w wersji 
skróconej przeznaczonej dla małoletnich.

Kochasz – nie krzywdź! A My jako szkoła nie dopuścimy do krzywdzenia naszych
podopiecznych!