PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ W POKRZYWIANCE
W ROKU SZKOLNYM 2024/ 2025
I. Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560 i 1669)
2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r . - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967)
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego. Na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2016 r. – Prawo oświatowe Dz. U. 2017 poz. 59)
II. Założenia:
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru dalszej drogi kształcenia. System ten określa rolę i zadania osób odpowiedzialnych w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty, metody pracy. Adresatami są uczniowie, ich rodzice, nauczyciele oraz instytucje wspomagające proces doradczy. Uczeń przygotowany do podjęcia decyzji edukacyjnej i zawodowej to taki, który zna swoje zainteresowania i predyspozycje, potrafi dokonać samooceny i ma plany na przyszłość.
III. Cele ogólne i szczegółowe:
Przygotowanie uczniów do trafnego wyboru drogi dalszego kształcenia i zawodu. Cel główny wykazuje konieczność kształcenia u uczniów konkretnych umiejętności niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych. Jest zobowiązaniem całej społeczności szkolnej do systematycznych oddziaływań wychowawczo – doradczych.
Wybór zawodu jest procesem będącym sekwencją decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia.
Na wybór zawodu składają się: wiedza na temat siebie, wiedza na temat zawodów, ścieżek edukacyjnych i rynku pracy.
Na wybór zawodu wpływają głównie cechy osobowościowe jednostki (temperament, charakter, zdolności), zainteresowania, umiejętności, doświadczenia, wyznawane wartości, czynniki emocjonalne, zdrowotne, a także wpływ otoczenia i aktywność własna.
Działania w ramach WSDZ muszą być systematyczne, zaplanowane i realizowane
wg harmonogramu pracy szkoły.
WSDZ obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami.
WSDZ ma charakter planowych działań ogółu nauczycieli i koordynowany jest przez szkolnego doradcę zawodowego.
Cele szczegółowe zakładają następujące aktywności :
Uczniowie:
- rozwijają umiejętności pracy zespołowej oraz kształtowania właściwych relacji społecznych;
- wiedzą jak rozwijać swoje zainteresowania, pasje i talenty;
- posiadają informacje o zawodach, ofercie edukacyjnej i rynku pracy;
- potrafią podejmować decyzje w oparciu o wiedzę o swoich zasobach;
Nauczyciele:
- potrafią diagnozować potrzeby i zasoby uczniów;
- rozwijają talenty, zainteresowania, zdolności, predyspozycje uczniów;
- wspierają rodziców w procesie doradczym, udzielają informacji, kierują do specjalistów;
- znają ścieżki edukacyjne, ofertę szkół, zasady rekrutacji;
- włączają partnerów w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole;
Rodzice:
- znają mocne i słabe strony swojego dziecka;
- są zaangażowani i przygotowani do pełnienia roli „pierwszych doradców”
- znają czynniki ważne przy wyborze szkoły i zawodu
- znają ścieżki edukacyjne, ofertę szkół, zasady rekrutacji
- wiedzą, gdzie szukać pomocy dla swoich dzieci
- angażują się w pracę doradczą szkoły
IV. Osoby odpowiedzialne za realizację programu.
Dyrektor:
• odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym;
• współpracuje z doradcą zawodowym w celu realizacji WSDZ;
• wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej oraz doradztwa zawodowego w szkole i instytucjami zewnętrznymi;
• zapewnia warunki do realizowania w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
• organizuje w szkole wspomaganie realizacji działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego poprzez planowanie i przeprowadzanie działań mających na celu poprawę jakości pracy placówki w tym obszarze.
Doradca zawodowy:
• określa mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
• pomaga uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
• prowadzi zajęcia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego oraz zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
• wspiera nauczycieli, wychowawców, specjalistów i rodziców w realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
• prowadzi doradztwo indywidualne dla uczniów;
• diagnozuje zapotrzebowanie uczniów, rodziców i nauczycieli na działania związane z doradztwem zawodowym;
• planuje, koordynuje, monitoruje i prowadzi ewaluację oraz promuje działania związane z doradztwem zawodowym podejmowane przez szkołę we współpracy z wychowawcami, nauczycielami i specjalistami;
• gromadzi, aktualizuje i udostępnia informacje edukacyjne i zawodowe właściwe dla danego poziomu kształcenia;
• organizuje współpracę z otoczeniem szkoły podnoszącą efektywność prowadzonych działań związanych z doradztwem zawodowym;
• współpracuje z dyrektorem szkoły, realizując zadania związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym;
• gromadzi, aktualizuje i udostępnia zasoby związane z orientacją zawodową oraz doradztwem zawodowym;
• współpracuje ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznych, instytucjami działającymi na rynku pracy i partnerami z otoczenia w celu realizacji działań z zakresu doradztwa zawodowego.
Wychowawcy:
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
• eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
• włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
• realizują tematy związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych;
• wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej;
• współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich dzieci;
• współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
Nauczyciele (w tym nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej):
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
• eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
• współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizowania zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów;
• przygotowują uczniów do udziału w konkursach np. plastycznych, muzycznych;
• prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe;
• organizują kąciki zawodoznawcze;
• współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
Pedagog
• wspiera uczniów, nauczycieli, wychowawców, specjalistów i rodziców w realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym
• wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej;
• współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich dzieci;
• współpracują z dyrektorem, doradcą zawodowym, wychowawcami oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
• gromadzi, aktualizuje i udostępnia zasoby związane z orientacją zawodową oraz doradztwem zawodowym;
• współpracuje ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznych, instytucjami działającymi na rynku pracy i partnerami z otoczenia w celu realizacji działań z zakresu doradztwa zawodowego.
V. Roczny plan działań:
W roku szkolnym 2024/2025 z zakresu doradztwa zawodowego przewidziano do realizacji wyjazd do Kielc 27.09.2024 roku. W ramach wyjazdu uczniowie odwiedzą Centrum Edukacji Medialnej w Kielcach oraz Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. Witolda Gombrowicza, gdzie poznają zawody: redaktora, dziennikarza, montażysty programu radiowego itp oraz bibliotekarza
Przewidziana tematyka zajęć z doradztwa zawodowego w klasie VII szkoły podstawowej.:
1. Czym będziemy się zajmować na zajęciach doradztwa zawodowego.
2. Każdy z nas jest inteligentny! Poznajemy swoje umiejętności, zdolności i zainteresowania.
3. Predyspozycje oraz czynniki wpływające na wykonywanie zawodu pod kątem ochrony naszego zdrowia i życia (tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
4. Komunikacja interpersonalna - uczymy się pracy , współdziałania i szacunku w grupie. (tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
5. Jaką wartość ma praca dla człowieka. (tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
6. Radzimy sobie ze stresem i emocjami, które nam towarzyszą w życiu zawodowym.
7. Zawody przeszłości i przyszłości. (tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
8. Poznajemy szkoły i kierunki w naszym regionie i tworzymy ścieżki kariery edukacyjnej i zawodowej.
9. Poznajemy zawody -wycieczka do wybranych instytucji w regionie. ( zaplanowano-7-8 godzin dydaktycznych
10. Komunikacja interpersonalna jako ważny element w wykonywaniu zawodów przyszłości. ( temat 4 i 7).
Przewidziana tematyka zajęć z doradztwa zawodowego w klasie VIII:
1. Plan pracy doradcy zawodowego- możliwości i ograniczenia.
2. Zapoznanie z zasadami rekrutacji do szkoły ponadpodstawowej oraz gromadzenie informacji dotyczących szkół i kierunków kształcenia w naszym regionie. Tworzymy plan własnej drogi dalszego kształcenia i rozwoju kariery zawodowej.
3. Weryfikujemy wiedzę na temat zawodów oraz specjalności pod kątem ochrony naszego zdrowia i życia.(tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych)
4. Wymagania pracodawców wobec pracowników.( tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
5. Źródła pozyskiwania informacji o rynku pracy. ( tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
6. Tworzymy plan własnej drogi dalszego kształcenia i rozwoju kariery zawodowej.
7. Warsztaty z zakresu autoprezentacji z wykorzystaniem nowoczesnej technologii .( tematyka realizowana podczas wycieczek zawodoznawczych).
8. Wycieczka jako forma poznania lokalnego rynku pracy z uwzględnieniem wymagań pracodawców wobec pracowników (temat 3,4, 5, 6).
9, 10. CV list motywacyjny jako forma pierwszego kontaktu z pracodawcą.
VI Przewidywane efekty:
kształtowanie aktywności zawodowej uczniów;
pomoc rodzicom i opiekunom w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci;
umożliwienie dostępu do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców;
świadome, trafne decyzje edukacyjne i zawodowe;
zrozumienie mechanizmów rynku pracy;
świadome planowanie swoich działań;
świadomość ponoszenia konsekwencji złych decyzji;
zrozumienie roli kształcenia ustawicznego;
wspieranie motywacji wewnętrznej;
dokonywanie adekwatnej samooceny;
umiejętność pracy zespołowej,
rozpoznawanie swoich mocnych i słabych stron.
przygotowanie materiałów pomocniczych na zajęcia doradztwa zawodowego , prowadzenie padletu
opracowanie wyników ankiety przeciwwskazania do danej pracy zawodowej
VII. Ocena i ewaluacja.
Ewaluacji poddawani są uczniowie wypełniając ankietę po zakończeniu bloku z doradztwa zawodowego. Podsumowania dokonuje w formie pisemnej szkolny doradca zawodowy, a wyniki prezentuje na radzie pedagogicznej. Monitorowanie osiągnięć dzieci w młodszym wieku szkolnym w różnego rodzaju konkursach w celu rozwijania zdolności w poszczególnych dziedzinach nauki i sztuki.
Opracowanie: Agnieszka Wudarska